Page 29 - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ

επιτυχία σε ορισμένες μελλοντικές συμπεριφορές, βάσει των οποίων προχωρεί σε

αυτορρύθμιση της συμπεριφοράς του (Κάντας & Χατζή, 1991).

Κεντρική θέση στο στοχασμό του Bandura κατέχει η αυτεπάρκεια (self-efficasy) ή η
αντίληψη που έχουμε για την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε καταστάσεις. Για

την κοινωνικό-γνωστική θεωρία η έννοια του εαυτού αναφέρεται σε διεργασίες που

αποτελούν μέρος της ψυχολογικής λειτουργίας του ατόμου. Δηλαδή το άτομο αντί να
έχει αντίληψη του εαυτού, έχει μια εικόνα για τον εαυτό του και διεργασίες

αυτοελέγχου, οι οποίες ποικίλουν από περίοδο σε περίοδο και από κατάσταση σε

κατάσταση. Η έννοια της αυτεπάρκειας σχετίζεται με τις κρίσεις που διατυπώνουμε

για την ικανότητά μας να ενεργήσουμε σε μια συγκεκριμένη εργασία ή περίσταση. Οι

προηγούμενες επιδόσεις, η έμμεση μάθηση, η λεκτική πειθώ, η φυσιολογία και η
συναισθηματική κατάσταση του ατόμου αποτελούν τις βασικές πηγές πληροφόρησης

και εμπειρίας, μέσα από τις οποίες διαμορφώνεται η αντίληψη της αυτεπάρκειας.

Κατά τον Bandura, οι κρίσεις για την αυτεπάρκειά μας επηρεάζουν τις
δραστηριότητες με τις οποίες επιλέγουμε να καταπιαστούμε, την προσπάθεια που

καταβάλλουμε σε μια περίσταση, το χρόνο που αφιερώνουμε σε μια εργασία και τις

συναισθηματικές μας αντιδράσεις όταν αναμένουμε μια περίσταση ή συμμετέχουμε

σε αυτή. Η αντίληψη που έχουμε για την αποτελεσματικότητά μας επηρεάζει

επομένως, τη σκέψη, τα κίνητρα, την απόδοση και τη συναισθηματική μας διέγερση.

Σύμφωνα με την κοινωνικό-γνωστική θεωρία, η συμπεριφορά συντηρείται από τις

προσδοκίες ή τις προβλεπόμενες συνέπειες και όχι μόνο από τις άμεσες συνέπειες.
Μέσω της γνωστικής ανάπτυξης των προσδοκιών σχετικά με τα αποτελέσματα των

διαφόρων ενεργειών, οι άνθρωποι είναι σε θέση να αναλογιστούν τις επιπτώσεις της

συμπεριφοράς τους πριν ενεργήσουν και να προβλέψουν τις ανταμοιβές ή τις ποινές

στο απώτερο μέλλον. Γενικά η προσωπική εκτίμηση για την αυτεπάρκεια αποτελεί

γνωστικό διαμεσολαβητή προς τη δράση, αφού επηρεάζει τη σκέψη, το συναίσθημα
και την ίδια τη δράση. Το άτομο θέτει προδιαγραφές και στόχους και διατυπώνει

κρίσεις σχετικά με την ικανότητά του να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για την

επίτευξη των στόχων.

29