Page 28 - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ

ατόμου. Αργότερα προσθέτουν πως, υπάρχουν αξιόλογες ενδείξεις που στηρίζουν τη

διαδικασία επιλογής, όπως αυτή προβάλλεται από τη θεωρία, όσον αφορά: α) τη

φύση των μαθησιακών εμπειριών που οδηγούν στη δημιουργία εκπαιδευτικών και

επαγγελματικών προτιμήσεων, β) τη φύση των μαθησιακών εμπειριών που οδηγούν
στη δημιουργία δεξιοτήτων προσέγγισης έργου και γ) τους παράγοντες που οδηγούν

σε πράξεις που έχουν σχέση με την είσοδο σε επιλεγόμενα επαγγέλματα.

Η θεωρία του Bandura – Η έννοια της αυτεπάρκειας

Παρόλο που η θεωρία του Bandura δεν αποτελεί θεωρητική προσέγγιση ανάπτυξης

σταδιοδρομίας, κρίνεται σκόπιμο να παρουσιαστεί εδώ, αφού οι αρχές που διέπουν
την εννοιολογική κατασκευή της αυτ-επάρκειας ή αυτό-αποτελεσματικότητας

συνοδεύονται από έναν αυξανόμενο αριθμό ερευνητικών δεδομένων σε σχέση με

την ανάπτυξη σταδιοδρομίας, όπως την επαγγελματική στοχοθέτηση, την
αντιμετώπιση αγχογόνων καταστάσεων, τη διαδικασία λήψης επαγγελματικών

αποφάσεων, τις επιλογές σταδιοδρομίας και την επίδοση (Lent & Hackett, 1987).

Η γνωστική θεωρία στη σημερινή της μορφή τονίζει την άποψη που θέλει το άτομο

ενεργητικό, να χρησιμοποιεί τις γνωστικές του λειτουργίες για να αναπαραστήσει τα
γεγονότα, να προβλέψει το μέλλον, να επιλέξει πώς θα ενεργήσει και να

επικοινωνήσει με τους άλλους. Απορρίπτοντας τόσο την άποψη ότι οι άνθρωποι

κατευθύνονται από εσωτερικές δυνάμεις όσο και την άποψη ότι άγονται και
φέρονται από τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, η κοινωνικό-γνωστική θεωρία

υποστηρίζει ότι η συμπεριφορά εξηγείται ως αλληλεπίδραση ανάμεσα στο άτομο και

το περιβάλλον, μια διαδικασία που ο Bandura ονόμασε αμοιβαίο προκαθορισμό

(reciprocal determinism) (Pervin & John, 1991). Η θεωρία κοινωνικής μάθησης του

Bandura διαφέρει από τις άλλες συμπεριφοριστικές θεωρίες στο ότι δίνει
μεγαλύτερη έμφαση στην έμμεση μάθηση (vicarious learning), τη μάθηση δηλαδή που

επιτελείται μέσα από την παρατήρηση άλλων, των προτύπων (models), ώστε να

αναπτύσσει γνωστικές προσδοκίες όσον αφορά στην πιθανή δική του επίδοση και

28