Page 21 - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ
P. 21
Η θεωρία του Holland, από τις πιο διαδεδομένες και αποδεκτές από τους
συμβούλους επαγγελματικής ανάπτυξης, ανήκει στις θεωρίες της προσωπικότητας
και πιο συγκεκριμένα του «ταιριάσματος» ανθρώπου και περιβάλλοντος, και
αποδίδει την επαγγελματική επιλογή στον τύπο προσωπικότητας που έχει αναπτύξει
το άτομο στη διαλεκτική του σχέση με το περιβάλλον του. Παρόλο που δεν
παραβλέπει την κληρονομικότητα, το περιβάλλον, καθώς και τον τρόπο που αυτές οι
παράμετροι επηρεάζουν τις επαγγελματικές επιλογές, η θεωρία του Holland
επικεντρώνεται στους παράγοντες που επηρεάζουν τις επιλογές σε ένα δεδομένο
χρονικό σημείο. Συγκεκριμένα, τη στιγμή της επαγγελματικής επιλογής το άτομο έχει
ένα έτοιμο ρεπερτόριο συμπεριφορών και προσπαθεί να ταιριάξει τα χαρακτηριστικά
αυτά με το κατάλληλο από ψυχολογική άποψη περιβάλλον, συμβάλλοντας
σημαντικά στη δυνατότητα να επιτύχει ικανοποίηση, παραμονή και συνεισφορά στο
περιβάλλον αυτό.
Βασικές αρχές στη θεωρία του Holland είναι οι παρακάτω: Η εκλογή επαγγέλματος
είναι έκφραση της προσωπικότητας. Τα τεστ ενδιαφερόντων είναι στην ουσία τεστ
προσωπικότητας. Τα επαγγελματικά στερεότυπα προσφέρονται για αξιόπιστες
ψυχολογικές και κοινωνικές ερμηνείες. Τα άτομα που ασκούν ένα επάγγελμα έχουν
όμοιες προσωπικότητες και παρόμοια προσωπική εξέλιξη. Δεδομένου ότι οι
άνθρωποι σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον έχουν όμοιες προσωπικότητες, είναι
επόμενο να αντιδρούν σε πολλές καταστάσεις και σε πολλά προβλήματα κατά
παρόμοιο τρόπο. Η επαγγελματική ικανοποίηση, σταθερότητα και επιτυχία
εξαρτώνται από το βαθμό αρμονικότητας μεταξύ της προσωπικότητας του ατόμου
και του επαγγελματικού του περιβάλλοντος (Δημητρόπουλος, 2004).
Ο Holland (1985, όπως παρατίθεται στους Κάντα & Χατζή, 1991) διέκρινε έξι τύπους
προσωπικότητας:
α) Ρεαλιστικό (realistic), ο οποίος προτιμά τα εξειδικευμένα και τεχνικά επαγγέλματα
β) Ερευνητικό (investigative), ο οποίος προτιμά δραστηριότητες που ανήκουν στο
χώρο των φυσικών, βιολογικών και κοινωνικών επιστημών και συνεπάγονται
παρατήρηση και έρευνα
21